Sankt-Peterburq Beynəlxalq İqtisadi Forumu Azərbaycan biznesi üçün mühüm platformadır

Rusiyanın şimal paytaxtında Sankt-Peterburq Beynəlxalq İqtisadi Forumu keçirilir

İyunun 14-dən 17-dək Sankt-Peterburqda “Suveren inkişaf ədalətli dünyanın əsasıdır. Gələcək nəsillər naminə qüvvələrimizi birləşdirək” devizi altında XXVI Sankt-Peterburq Beynəlxalq İqtisadi Forumu (SPIEF-2023) keçirilir. Bu il orada 130 ölkədən Azərbaycandan da daxil olmaqla 17 mindən çox nümayəndə iştirak edir.

Nümayəndə heyətləri SPİEF-ə gələn ölkələrin əksəriyyəti Asiya, Afrika və Latın Amerikasının inkişaf etməkdə olan dövlətlərini əhatə edən Qlobal Cənub adlandırılan ölkələrə aiddir. Rusiya bu ölkələrin beynəlxalq platformalarda qərarların qəbulunda daha çox çəkiyə malik olduğunu müdafiə edir. Qlobal Cənub isə minnətdarlıqla cavab verir.

Rusiya Federasiyasına qarşı sanksiyalar tətbiq edən ölkələrin siyahısında Afrika və Latın Amerikasının bir dənə də dövlət yoxdur. Asiyaya gəlincə, bu regionda anti-Rusiya sanksiyalarına üçdən artıq ölkə qoşulmayıb. Onların hamısı Rusiya Federasiyası ilə qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığı davam etdirir. Beləliklə, ABŞ və onun peyklərinin bütün səylərinə baxmayaraq, Rusiyanın qlobal təcridindən söhbət gedə bilməz.

SPIEF-2023 ümumilikdə 140-dan çox tədbirə ev sahibliyi edəcək – plenar iclaslar, panel sessiyalar, dəyirmi masalar, müzakirələr və biznes səhər yeməyi.

Bu il forumun gündəliyinə bir neçə istiqamət daxildir: “Texnoloji suverenliyin qurulması”, “Rusiya iqtisadiyyatı – uyğunlaşmadan böyüməyə”, “Əmək bazarı: yeni çağırışlara cavab” və s. Onların arasında, məsələn, de-dollarizasiya, ümumi rəqəmsal gələcək, süni intellekt, Arktikanın hərtərəfli inkişafı, BRİKS və Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı (ŞƏT) çərçivəsində əlaqələr, Rusiyanın Çin, Hindistan və digər Asiya ölkələri, Yaxın Şərq və Latın Amerikası dövlətləri ilə əlaqələri. Qeyd edək ki, zəhmətlə yanaşı, bu il SPIEF-2023 iştirakçıları da istirahət edə biləcəklər: COVID-19 pandemiyasından sonra ilk dəfə olaraq forum qonaqlarının ixtiyarına qapalı əyləncə tədbirləri və ulduzların konsertləri təqdim olunur.

Ehtimal etmək lazımdır ki, Azərbaycan nümayəndə heyəti iki ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlığı inkişaf etdirmək şansından tam istifadə edəcək. Belə ki, iyunun 15-də Azərbaycan Beynəlxalq Avtomobil Daşıyıcıları Assosiasiyasının (ABADA) prezidenti Qalib Həsənov rusiyalı, iranlı və pakistanlı həmkarları ilə birlikdə “Şimal-Cənub” “Beynəlxalq nəqliyyat dəhlizi (BTD) çərçivəsində iqtisadi əməkdaşlığın inkişafı: avtomobil nəqliyyatı multimodal daşımaların mühüm hissəsi kimi” panel sessiyasında iştirak edib.

Forumun panel sessiyasında çıxış edən Qalib Həsənov deyib: “Azərbaycanda Şərq-Qərb və Şimal-Cənub əsas beynəlxalq dəhlizləri kəsişir. Bu baxımdan, regionda bütün nəqliyyat dəhlizlərinin açılmasının bu yaxınlarda müzakirə olunan strateji əhəmiyyətini vurğulamaq istərdim. Düşünürük ki, Zəngəzur dəhlizinin açılması Şimal-Cənub BTD ilə yükdaşımalarını sürətləndirəcək”. Bu nəqliyyat dəhlizi Azərbaycan üçün çox vacibdir, çünki yükdaşımaların həcmi ildən-ilə artır: 2022-ci ildə bu, 14,5 milyon ton təşkil edirdi, bu il isə 17,6 milyon tona çata bilər.

ABADA rəhbəri onu da qeyd edib ki, nəqliyyat əlaqələrinin inkişafı və tranzit potensialından istifadənin genişləndirilməsi Azərbaycanın nəqliyyat siyasətinin prioritet istiqamətlərindəndir. Həsənovun sözlərinə görə, Prezident İlham Əliyev buna böyük diqqət yetirir. Ölkə ərazisindən keçən bütün beynəlxalq nəqliyyat dəhlizləri tamamilə yenidən qurulub. O cümlədən, son 20 ildə Azərbaycanda 15 min km avtomobil, 1400 km dəmir yolu tikilib və əsaslı təmir edilib. Yeni hava limanları və Bakı Beynəlxalq Limanı istifadəyə verildi, bu da ölkəni iri regional logistika mərkəzinə çevirdi.

İyunun 16-da Azərbaycan Respublikasının Baş prokuroru Kamran Bayram oğlu Əliyev forumda “Mühafizə olunan biznes: əlverişli biznes mühitinin gələcək formalaşdırılması” mövzusunda müzakirələrdə çıxış edib. Bir gün əvvəl o, rusiyalı həmkarı İqor Krasnovla görüşüb. Tauride sarayında iki ölkənin prokurorluqları arasında konkret cinayət işləri üzrə hüquqi əməkdaşlıq və cinayətkarların ekstradisiyası məsələləri müzakirə edilib, həmçinin gələcək illər üçün əməkdaşlıq proqramı imzalanıb. Daha sonra həmin yerdə Azərbaycan, Rusiya və Ermənistan baş prokurorlarının üçtərəfli görüşü keçirilib.

Öz növbəsində Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin beynəlxalq əlaqələr üzrə prorektoru Rafiq Camalov cümə axşamı “Rusiya Ali Məktəbi: Yeni imkanlar” adlı müzakirədə iştirak edib.

Ənənəyə görə, hər il SPIEF-də forumun qonağı kimi ölkə seçilir. Keçən il Misir, bu il Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ). Ölkənin ən böyük nümayəndə heyətinin tərkibinə prezident Məhəmməd bin Zayed Əl Nəhyan və iqtisadiyyat naziri Abdullah bin Touq Əl Marri daxil olub. Əlcəzair Prezidenti Əbdülməcid Tebbun Rusiya dövlətinin başçısı Vladimir Putinlə plenar iclasda iştirak edib. Forumun digər yüksək səviyyəli xarici iştirakçıları arasında Kubanın Baş naziri Manuel Marrero Kruz, ŞƏT-in baş katibi Canq Minq, Macarıstanın xarici işlər naziri Peter Szijarto və başqaları var.

Biz vurğulayırıq ki, artan gərginlik fonunda SPİEF iqtisadiyyat və biznes dünyasında unikal beynəlxalq tədbir olaraq qalır. Ona görə də forumda iştirak edən hər bir ölkə (o cümlədən bizim ölkə) yeni əlaqələr yaratmaq üçün verilən imkandan maksimum istifadə etməyə çalışır. Təəccüblü deyil ki, dünya mətbuatının səhifələrində Sankt-Peterburq Forumu “Rus Davosu” kimi qeyd olunur. Nəzərə alsaq ki, son illər İsveçrədəki forum səmimi siyasi şouya çevrilib, SPIEF-i əminliklə qlobal iqtisadiyyatın aktual problemlərinin müzakirə olunduğu əsas dünya hadisəsi adlandırmaq olar.

Beləliklə, SPIEF-2023-də Rusiya Federasiyasının yalnız bir subyektinin – Tver vilayətinin rəhbərliyi artıq ümumi məbləği təxminən 60 milyard rubl olan 17 müqavilə bağlayıb. Tədbir çərçivəsində digər çoxmilyardlıq müqavilələr də imzalanıb: məsələn, “Uralkali” üç il ərzində Səma İmperiyasına 3,5 milyon tona qədər gübrə tədarükü ilə bağlı beş Çin şirkəti ilə bir anda razılaşdı. “Rosatom” Myanma ilə bu ölkədə ümumi gücü 172 MVt olan külək stansiyalarının tikintisi üzrə layihəqabağı işlərin başlanmasına dair memorandum imzalayıb.

Təsadüf deyil ki, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin SPİEF-23-ün iştirakçılarını salamlayaraq demişdir: “Ənənəyə görə, onun zəngin, mənalı gündəliyinə çoxlu aktual və əhəmiyyətli mövzular daxildir. Alimlər və sahibkarlar, siyasətçilər və ictimai xadimlər Rusiya və qlobal iqtisadiyyatın əsas tendensiyalarını və perspektivlərini, bu gün geniş vüsət alan o dərin, sistemli dəyişiklikləri müzakirə edəcəklər. Əminəm ki, forum qlobal iqtisadi problemlərin həllinə bundan sonra da öz töhfəsini verəcək və konstruktiv və səmərəli dialoqa nümunə olacaq”.

Ötən il göstərildiyi kimi, Sankt-Peterburq İqtisadi Forumu biznes və Azərbaycan-Rusiya əlaqələrinin daha da inkişafı üçün gözəl imkanlar açır. Bu forum da istisna deyildi. O, bir daha nümayiş etdirdi ki, iki xalq arasında işgüzar və insani əlaqələr çoxşaxəlidir və ümumi dəyərlərə və Bakı ilə Moskva arasında uzun tarixə söykənir. Ehtimal etmək lazımdır ki, hər iki ölkənin maraqlarına tam cavab verən səmərəli Azərbaycan-Rusiya əməkdaşlığı bundan sonra da davam edəcəkdir.